Jak czyścić kawiarkę, by służyła nam przez lata.
Przy parzeniu kawy, niezależnie od używanego sprzętu, istotną rolę odgrywa zachowanie podstawowych zasad higieny. Nawet najdroższe ziarna i najlepszy ekspres nie zapewnią nam dobrej kawy, jeżeli nie będziemy regularnie czyścić urządzenia do jej zaparzania. Resztki ziaren są doskonałą pożywką dla bakterii, a ich obecność wpływa nie tylko na smak kawy, ale również na nasze zdrowie. Co więcej, zbyt rzadkie czyszczenie poszczególnych komponentów sprawia, że szybciej się one zużywają. W tej dziedzinie kawiarka nie jest wyjątkiem, dlatego trzeba o nią szczególnie dbać. Jak czyścić kawiarkę, by służyła nam jak najdłużej?
Kawiarka — krótka historia włoskiej kawy
Kawiarka, nazywana również moką, makinetką lub kafetierą, to jeden z najczęściej spotykanych sprzętów kuchennych we włoskich domach. Urządzenie to spopularyzował Alfonso Bialetti, który zaprezentował pierwowzór dzisiejszych kawiarek już w 1933. Nadrzędnym celem Bialettiego była możliwość zaparzenia w domu kawy tak samo smacznej, jak w kawiarni. Projekt okazał się sukcesem, a marka Bialetti do dzisiaj cieszy się uznaniem wśród klientów i jest liderem wśród producentów tych urządzeń.
Kawiarka jest prostym urządzeniem i niezwykle łatwym w obsłudze. Składa się ze zbiornika na wodę (dolna część), lejka na kawę, sitka i uszczelki oraz zbiornika na gotowy napar (górna część). Proces parzenia kawy w kawiarce przypomina proces parzenia klasycznego espresso w ekspresie ciśnieniowym. Woda z dolnego zbiornika pod wpływem ciśnienia przepływa przez kawę znajdującą się w lejku, a gotowy napar wypływa przez wylewkę znajdującą się w górnym zbiorniku. Cały proces trwa do kilkudziesięciu sekund, w zależności od pojemności kawiarki. Oczywiście ciśnienie w kawiarce jest znacznie niższe niż w ekspresie ciśnieniowym i wynosi do 2 barów.
Jak zaparzyć kawę w kawiarce?
Parzenie kawy należy rozpocząć od odpowiedniego zmielenia ziaren. Przemiał powinien być drobny, ale wyraźnie grubszy niż do espresso, w przeciwnym razie ekstrakcja będzie utrudniona, a gotowy napar naprawdę niesmaczny. Ponadto, pamiętać należy, że lejek z sitkiem na kawę zawsze powinien być zapełniony niemal po brzegi, a ewentualny nadmiar kawy należy wyrównać. UWAGA: kawy po wsypaniu nie ubijamy.
Do dolnego zbiornika należy wlać gorącą wodę, poniżej zaworu bezpieczeństwa — zapobiega on nadmiernemu wzrostowi ciśnienia. Potem wystarczy już tylko umieścić lejek w dolnym zbiorniku, skręcić kawiarkę i postawić ją na palniku kuchenki. Palnik ustawiamy na pełną moc, żeby dolna część kawiarki jak najszybciej się nagrzała, a tym samym, żeby woda jak najszybciej osiągnęła temperaturę wrzenia i przedostała się przez kawę do górnego pojemnika. Po kilkudziesięciu sekundach kawa zacznie wypływać przez wylewkę, a gdy poziom naparu będzie sięgał mniej więcej dwóch trzecich wysokości wylewki i pojawi się charakterystyczna orzechowa pianka, wówczas kawiarkę należy natychmiast ściągnąć z palnika i pozwolić, by reszta kawy samoczynnie przesączyła się przez wylewkę bez dalszego podgrzewania. Potrwa to zwykle około minuty. Potem napar można przelać do filiżanek. Gotowe!
Jak czyścić kawiarkę?
Gdy kawiarka ostygnie, możemy ją rozkręcić i przystąpić do czyszczenia. Z dolnego zbiornika usuwamy resztę wody i ewentualne drobiny kawy, a z lejka wysypujemy kawowe fusy. Z górnego zbiornika wylewamy resztkę naparu i demontujemy uszczelkę i sitko — wystarczy podważyć uszczelkę uchwytem łyżeczki lub nożem o zaokrąglonej końcówce. Wszystkie komponenty urządzenia przemywamy przy pomocy miękkiej gąbki lub ściereczki. Po umyciu odstawiamy je do całkowitego wyschnięcia, możemy też spróbować wytrzeć je bawełnianą ścierką.
W przypadku kawiarek stalowych stosowanie detergentu jest mniej inwazyjne niż w przypadku tych wykonanych z aluminium, niemniej jednak pod żadnym pozorem do ich mycia nie wolno ich stosować myjek szorujących.
Zasady konserwacji kawiarki
Bardzo ważną procedurą jest systematyczne odkamienianie kawiarki, zwłaszcza wtedy, gdy używamy wody niefiltrowanej. Z czasem na dnie dolnego zbiornika będzie pojawiał się osad, który może przytykać zawór bezpieczeństwa. Niesprawny zawór grozi gromadzeniem się pary wodnej i wzrostem ciśnienia, co skutkować może rozsadzeniem kawiarki!
Kawiarkę najlepiej odkamieniać przy pomocy przeznaczonych do tego środków (płynów lub proszków), które nie uszkodzą zastosowanych materiałów. Dokładne instrukcje, jak wyczyścić kawiarkę, znajdziemy również w instrukcjach od producenta sprzętu.
Czy kawiarkę można myć w zmywarce?
Pod żadnym pozorem nie należy myć kawiarki w zmywarce! Wysoka temperatura oraz silne detergenty już po jednym myciu mogą doprowadzić do uszkodzenia specjalnych warstw ochronnych, co będziemy odczuwać w smaku kawy. Jednocześnie powierzchnia kawiarki może stać się matowa i zwyczajnie nieestetyczna. Nie pozostaje więc nic innego, jak wyczyścić kawiarkę ręcznie.
Części zamienne do kawiarki
Mimo najwyższej dbałości o kawiarkę jej części z czasem będą się zużywać. Co zrobić, jeśli cała konstrukcja jest nadal w pełni sprawna, jednak gumowa uszczelka lub metalowe sitko przestają spełniać swoje zadanie? Części te z powodzeniem można wymienić. Marka Bialetti zapewnia użytkownikom swoich sprzętów zestawy części zamiennych do kawiarek (zarówno aluminiowych, jak i ze stali nierdzewnej) we wszystkich rozmiarach.
Zaleca się, by uszczelkę wymieniać co rok lub dwa lata, w zależności od tego, jak często używamy naszej kawiarki. Objawem informującym o konieczności wymiany uszczelki jest przedostawanie się kawowych fusów do górnego zbiornika. Wymianę lejka lub zaworu zaleca się, gdy ulegną one uszkodzeniu.